Toelichting op de balans Passiva

Algemene reserve
De algemene reserve vormt het vrij besteedbare eigen vermogen van de gemeente en heeft geen specifieke bestemming. Deze reserve heeft als belangrijkste functie het vormen van een buffer voor financiële tegenvallers. Tekorten en overschotten in de jaarrekening komen ten laste dan wel ten gunste van de algemene reserve. Tenzij de gemeenteraad een ander besluit neemt.

Toelichting mutaties: Er is in 2024 een bedrag van € 4.973.000 in de Algemene reserve gestort. De storting bestaat uit de volgende posten:

• € 4.355.000 rekeningresultaat 2023;
• € 348.000 vrijval vanuit de reserve Vitaal platteland;
• € 159.000 vrijval vanuit de reserve Kapitaallasten betreffende aanleg Dorpsplein Obdam;
• € 111.000 vrijval vanuit de reserve Kapitaallasten betreffende herinrichting Dorplein Obdam.

Er is in totaliteit een bedrag van € 7.277.000 onttrokken. De onttrekkingen groter dan € 50.000 worden toegelicht:

• € 87.000 Voorbereidingskrediet nieuwbouw de Ark;
• € 68.000 Wandelroutenetwerk Koggenland;
• € 58.000 Implementatie Omgevinsgwet;
• € 74.000 Projectleider Flexwonen/gebiedsontwikkeling;
• € 3.785.000 Herinrichting en verduurzaming gemeentehuis;
• € 275.000 Verduurzaming zwembaden;
• € 125.000 Fietspaden Dwingel en Buitenroedel;
• € 675.000 Marktplein;
• € 146.000 Voetgangers/fietsbrug;

Bestemmingsreserves
Een bestemmingsreserve is een reserve waaraan de gemeenteraad een bepaalde bestemming heeft gegeven en is alleen te besteden aan het doel waarvoor deze is ingesteld. De bestemming kan door de raad worden gewijzigd en is dus vrij besteedbaar.

Onderstaand vindt u een toelichting op de bestemmingsreserves.

Bestemmingsreserve Woningbedrijf
Doel: Het vormen van een financiële buffer voor niet-structurele financiële tegenvallers op de woningexploitaties en het afdekken van bedrijfsrisico’s van het woningbedrijf. Financiering voor de verduurzamingsopgave.
Toelichting mutaties: Er heeft een storting van € 712.000 plaatsgevonden. Deze storting betreft het rekeningresultaat van 2023. Daarnaast heeft er in 2024 een onttrekking plaatsgevonden voor een totaalbedrag van € 11.523.000. Deze onttrekking betreft de overheveling naar de reserve Kapitaallasten Woningbedrijf ter dekking van de afschrijvingslasten voor de verduurzaming van de huurwoningen Woningbedrijf met een energielabel slechter dan C.

Reserve kapitaallasten Woningbedrijf
Doel: Ter dekking van afschrijvingslasten.
Toelichting mutatie: Er is in 2024 € 11.523.000 in de reserve gestort. Dit ter dekking van de afschrijvingslasten voor de verduurzaming van de huurwoningen Woningbedrijf met een energielabel slechter dan C.

Bestemmingsreserve Grondbedrijf
Doel: Het vormen van een financiële buffer voor niet-structurele financiële tegenvallers in de bouwgrondexploitaties.
Toelichting mutaties: Er heeft een storting van € 1.956.000 plaatsgevonden. Dit betreft het resultaat uit 2023 (€ 1.366.000) en de winstneming Hofland II (€ 590.000). De winstneming Hofland II is € 11.000 lager dan vermeld in het raadsvoorstel -en besluit. Dit heeft te maken met nagekomen kosten.

Bestemmingsreserve duurzaamheidsfonds
Doel: Bekostiging duurzaamheidsprojecten.
Toelichting mutaties: Er is in totaliteit € 69.000 onttrokken. De onttrekking bestaat uit de volgende posten:

• € 6.000 Klimaatadaptie 2021-2025;
• € 50.000 Bijdrage Hervormde kerk Ursem;
• € 5.000 Bijdrage dorpshuis De Oude School;
• € 2.000 Bijdrage Stichting Jeugdwerk;
• € 6.000 Bijdrage ’t Brakenkerkje.

Bestemmingsreserve kapitaallasten
Doel: Ter dekking van afschrijvingslasten.
Toelichting mutatie: Er is in 2024 € 7.384.000 in de reserve gestort. De storting betreft de volgende mutaties:

• € 4.135.000 Herinrichting en verduurzaming gemeentehuis
• € 275.000 Verduurzaming zwembaden;
• € 125.000 Fietspaden Dwingel en Buitenroede;
• € 675.000 Marktplein;
• € 146.000 Voetgangers-/fietsbrug;
• € 1.788.000 Vervanging toplaag kunstgrasvelden;
• € 240.000 Trottoir spoorwegovergang Obdam.

Er is in 2024 in totaliteit € 421.000 onttrokken aan de reserve. De onttrekking bestaat uit de volgende posten:

• € 151.000 ter dekking van afschrijvingslasten;
• € 159.000 vrijval aanleg Dorpsplein Obdam;
• € 111.000 vrijval herinrichting Dorpsplein Obdam.

Reserve bevordering vitaal platteland
Doel: Vitaliteitsimpuls voor de kleine kernen en voor het versterken van de samenleving in alle facetten. Het gaat hierbij om (financiële) stimulering van nieuwe initiatieven ter versterking van de samenleving in de kernen. Er moet lokaal draagvlak zijn voor de initiatieven en de plannen moeten lokaal gebonden zijn (dus alleen voor de betreffende kern).
Toelichting mutaties: Er heeft in 2024 een vrijval van € 349.000 plaatsgevonden. Deze vrijval betreft het vrij besteedbare gedeelte van deze reserve. Dit conform het raadsbesluit ‘Doorontwikkeling participatie Koggenland’.

Reserve bovenwijkse voorzieningen
Doel: Financiering van projecten om de leefbaarheid in de dorpen en kernen in de gemeente Koggenland te behouden en te vergroten.
Toelichting mutaties: Er is in 2024 een bedrag van € 240.000 overgeheveld naar de reserve Kapitaallasten ter dekking van de afschrijvingslasten voor het trottoir spoorwegovergang Obdam.

Reserve onderwijshuisvesting Avenhorn
Doel: Bestrijding van de kapitaallasten, afboeking van de boekwaarden, dekking van de sloopkosten en van de loon- en prijsontwikkelingen van het Kindcentrum in de kern Avenhorn/De Goorn.
Toelichting mutaties: Er zijn in 2024 geen onttrekkingen geweest.

Bestemmingsreserve Overdracht Wegen
Doel: Egalisatiefunctie om de komende 12 jaar de overdracht wegen budgetneutraal te kunnen verwerken.
Toelichting mutaties: Er is in 2024 een bedrag onttrokken van € 317.000. Dit betreft ter dekking van het exploitatietekort overdracht wegen.

Reserve Rekeningresultaat
Doel: Het resultaat van de jaarrekening wordt eerst in de reserve rekeningresultaat gestort voordat het resultaat door middel van een raadsbesluit wordt bestemd. De storting van € 9.545.000 betreft het rekeningresultaat 2024.

Aard en reden van de voorzieningen

Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s

Appa pensioenverplichtingen
Doel: Geoormerkt geld ter dekking van kosten van pensioenaanspraken wethouders.
Toelichting mutaties: De toevoeging betreft de vermeerdering van de pensioenopbouw inclusief rente. De aanwendingen betreffen uitbetaalde pensioenen. Daarnaast is er een vrijval van € 3.000 voor de voorziening van een oud wethouder op basis van een actuariële berekening.

Verlofvoorziening personeel
Doel: vanaf 1 januari 2022 hebben medewerkers recht op verlofsparen. Dit is afgesproken in de cao Gemeenten. Verlofsparen houdt in dat medewerkers bovenwettelijke verlofuren kunnen sparen en vervolgens inzetten op een manier die aansluit bij hun persoonlijke levens- en carrièreplanning. Het is een wettelijke verplichting om voor verlofsparen een voorziening in te stellen.
Toelichting mutaties: De toevoeging betreft de berekening van de bovenwettelijke verlofuren waarop aanspraak gemaakt kan worden.

Regeling Vervroegd Uittreden (RVU)
Doel: Een gemeente is verplicht een voorziening te treffen voor de uitbetaling van de regeling vervroeg uittreden.
Toelichting mutaties: Op basis van de huidige inzichten wordt berekend wat de maximale aanspraak is van medewerkers die gebruik kunnen maken van de RVU. Dit bedrag wordt in de voorziening gestort. De verwachting is dat de helft van de medewerkers hiervan gebruik gaat maken. De aanwending betreft aanspraak medewerkers RVU.

Wachtgeld
Doel: Geoormerkt geld voor voormalige wethouders die aanspraak maken op een Appa-ontslaguitkering (wachtgeld).
Toelichting mutaties: De voorziening is gevormd op basis van de volledigheid uitkeringsduur van de betreffende wethouder. Dit omdat er nog geen berekening van de (neven)inkomsten ontvangen is.
De hoogte van de wachtgelduitkering bedraagt in het eerste jaar 80% van de wedde (incl. vakantiegeld en eindejaarsuitkering) en vanaf het tweede jaar tot het einde van de uitkeringsperiode 70% van de wedde. Op de uitkering kunnen (neven)inkomsten in mindering worden gebracht.

Restkosten pp3 (gezamenlijke grondexploitatie Buitenplaats de Burgh)
Doel: Via deze voorziening worden de resterende kosten pp3 betaald.
Toelichting mutaties: De aanwendingen betreffen restkosten voor groen en woonrijp maken.

Restkosten Hofland
Doel: Via deze voorziening worden de resterende kosten Hofland II betaald.
Toelichting mutaties: In december 2024 is de grondexploitatie Hofland afgesloten. Voor de restkosten is een voorziening getroffen. De aanwendingen betreffen afrondende werkzaamheden Hofland II.

Verliesvoorziening C2A
Doel: Via deze voorziening wordt het boekverlies van de terug geleverde C2A woningen bekostigd.
Toelichting mutaties: De aanwendingen betreffen gemaakte (project) kosten voor de C2A woningen.

Egalisatie voorzieningen

Onderhoud kunstwerken
Doel: Egalisatie kosten groot onderhoud civiele kunstwerken.
Toelichting mutaties: De mutaties betreffen de jaarlijkse toevoegingen en aanwendingen.

Openbaar groen
Doel: Egalisatie kosten groot onderhoud van openbaar groen.
Toelichting mutaties: De mutaties betreffen de jaarlijkse toevoegingen en aanwendingen.

Wegen
Doel: Egalisatie kosten groot onderhoud van wegen.
Toelichting mutaties: De mutaties betreffen de jaarlijkse toevoegingen en aanwendingen. Door een aanbestedingsvoordeel en efficiënte uitvoering van de asfalteringswerkzaamheden kon er in 2024 een vrijval plaatsvinden van € 130.000.

Gemeentelijke gebouwen
Doel: Egalisatie kosten groot onderhoud van de gemeentelijke gebouwen.
Toelichting mutaties: De mutaties betreffen de jaarlijkse toevoegingen en aanwendingen. Er is in 2024 geconstateerd dat in het MJOB voor het gemeentehuis voor de jaren 2024, 2025 en 2026 technische onderhoud en vervanging gepland staat, die ook reeds deel uitmaken van de herinrichting voor het gemeentehuis. Dit leidt tot een vrijval van € 350.000.

Onderhoud buitensportcomplexen
Doel: Egalisatie kosten groot onderhoud van buitensportcomplexen.
Toelichting mutaties: De mutaties betreffen de jaarlijkse toevoegingen en aanwendingen.

Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden

Voorziening wijksteunpunt Spierdijk
Doel: Ter bekostiging van sociale voorzieningen die ten goede komen aan inwoners van Spierdijk.
Toelichting mutaties: De aanwendingen betreffen georganiseerde activiteiten van wooncomplex De Oever in Spierdijk.

Stichting Eigen Woningbezit
Doel: Verstrekken van startersleningen.
Toelichting mutaties: Er is een € 435.000 overgemaakt naar het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn). Boekhoudkundig was het niet mogelijk dit via deze voorziening te laten verlopen. Vandaar dat er nu een vrijval vanuit de voorziening plaats vindt ter hoogte van het bedrag dat aan het SVn is overgemaakt.

Begraafplaatsen
Doel: Egalisatie van kosten van onderhoud van de begraafplaatsen.
Toelichting mutaties: De toevoeging betreft de afkoopsommen onderhoud en de aanwending onderhoudskosten begraafplaatsen.

Riolering
Doel: Egalisatie van kosten van onderhoud.
Toelichting mutaties: Het saldo van de baten en lasten wordt aangewend dan wel toegevoegd aan de voorziening riolering.

Langlopende geldleningen
Per 31 december 2024 heeft de gemeente Koggenland drie langlopende geldleningen:

• € 620.000 met een jaarlijkse aflossing van € 124.000 lopende t/m 2029;
• € 700.000 met een jaarlijkse aflossen van € 700.000 lopende t/m 2025;
• € 9.000.000 met een jaarlijkse aflossing van € 500.000 lopende t/m 2042.

De rentelast voor de langlopende geldleningen bedroeg in 2024 € 207.000.

Netto vlottende schulden met een rente typische looptijd korter dan één jaar

De specifieke uitkering ‘Toeslagenaffaire’ en ‘Sport’ zijn bij de jaarrekening 2023 per abuis onder de overlopende passiva gepresenteerd. Daarom heeft er een her-rubricering plaats gevonden. Zie ook onder overlopende activa.

In het bestede bedrag van Oekraïne van € 7.617.000 zit een bedrag van € 1.130.000 dat is vrijgevallen ten gunste van de exploitatie.

Er zijn in 2024 geen aanspraken wegens verleende borg- en garantstellingen uitbetaald.

Waarborgfonds Sociale Woningbouw
Voor de financiering van diensten van algemeen economisch belang (DAEB) kan een woningcorporatie leningen bij een bank aantrekken die worden geborgd door de Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW).

Mocht een corporatie niet in staat zijn om de geborgde leningen af te sluiten dan zijn er afspraken over de betaling via het SWS. Daarbij gelden de volgende afspraken:

• In eerste instantie wordt een beroep gedaan op de eigen middelen van het WSW;
• Vervolgens kan het WSW een bedrag innen bij de corporaties die deelnemen aan het WSW;
• Pas wanneer dat niet voldoende is, verstrekken de staat (50%) en gemeenten (50%) als achtervang op basis van de achtervangovereenkomsten renteloze leningen aan het WSW.

De kans dat gemeenten op grond van de achtervangovereenkomst aangesproken worden om renteloze leningen te verschaffen is klein.

In het verleden zijn de volledige ontvangen overzichten van het WSW abusievelijk niet meegenomen bij het opstellen van de jaarrekening. Dit verklaart het aanzienlijke verschil in de tabel Waarborgen tussen het saldo 1-1 en 31-12.